Đà Lạt và Trịnh Công Sơn có “mối tơ duyên” tựa Tuổi đá buồn. Nhạc sĩ đã về với cõi vĩnh hằng nhưng những ca khúc bất hủ của ông vẫn còn sống mãi theo thời gian.
Một thoáng hương xưa
Khoảng năm 1964, sau khi tốt nghiệp Trường Sư phạm Quy Nhơn (nay là Đại học Quy Nhơn), Trịnh Công Sơn về B’lao dạy học, không ngờ là một cái duyên, một bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của nhạc sĩ họ Trịnh.
Trong giai đoạn đầu sống ở B’lao (Bảo Lộc), ngao du Dran, Đà Lạt, phải rời xa người tình nơi đất thơ mộng và con đường sự nghiệp âm nhạc đầy hứa hẹn (năm 1959, ca khúc Ướt mi được công bố chính thức và Thanh Thúy trình bày khá nổi tiếng) xem ra là cực kỳ khó khăn với Trịnh.
Ở tuổi 25, nhạc sĩ tự ví mình như “loài củi mục trên miền xứ bỏ hoang”. Trong những bức thư tình gửi cho người tình Ngô Vũ Dao Ánh (tập “Thư tình gửi một người”), chàng nhạc sĩ trẻ chất chứa đầy ắp những dòng bi đát, đôi khi sướt mướt kể lể về những ngày mây mù, mưa dầm ở B’lao (Bảo Lộc).
Phải thường xuyên lên xuống Đà Lạt vào những dịp cuối tuần hay Tết Trung thu, Giáng sinh để tìm khuây, Trịnh Công Sơn thường dành hết thời gian để du ngoạn, đến phòng trà, la cà quán xá, sống hết mình trong thế giới rộn ràng để “cho bõ những ngày nằm dài bị hắt hủi ở B’lao-sương-mù”.
Đà Lạt – đánh dấu một “định mệnh”
Đà Lạt mang đến cho nhạc sĩ một định mệnh khác. Trịnh Công Sơn gặp cô ca sĩ phòng trà có tên Nguyễn Thị Lệ Mai (nghệ danh Khánh Ly), để từ đó tân nhạc Việt Nam “không còn như cũ nữa”.
“Thành phố ồn ào dưới kia. Căn phòng của anh Cung đầy những tranh, đĩa hát, sách báo, giấy tờ, mùng màn, quần áo. Chúng anh sống như thế đó, buồn phải không Ánh. Anh còn nhiều chuyện sẽ kể cho Ánh nghe nếu Ánh thấy thích về những ngày chúng anh sống chuồi mình về phía trước vừa rực rỡ vừa hẩm hiu. Lắm chuyện để tạo dựng nên mình buồn thảm”, thư đề ngày 28/ 9/ 1964.
Những bức thư tình gửi cho Dao Ánh trong thời điểm này, Trịnh Công Sơn bộc bạch rõ nhất, chân thật nhất cái nhìn của một thanh niên có tâm hồn đa cảm, những rung động nghệ sĩ thực sự với Đà Lạt, một ý thức kiếm tìm nơi vùng đất này vừa là chốn lánh xa thời cuộc, chiến tranh nhiễu loạn, vừa là một nơi để trốn thoát sự cô đơn và nỗi sợ lãng quên vây bủa.
Khoảng năm 1964, trên chuyến xe từ Đà Lạt trở về B’lao sau những ngày lang thang cùng bè bạn, Trịnh Công Sơn viết Còn tuổi nào cho em, có những ca từ đầy ám ảnh về thời gian, tuổi trẻ: “Xin cho cô đơn vào tuổi này” hay “Còn tuổi trời hư vô”…
Trên bản nhạc viết tay, thay vì ghi thuật ngữ tổng phổ thì tay nghệ sĩ si tình lại ghi: “dao ánh – sương mù”. Hay trong Tuổi đá buồn, một ca khúc khác cũng được viết ra trong thời điểm này, mang cảm thức tương tự: “Tuổi buồn như lá/ Gió mãi cuốn đi/ Quay tận cuối trời…”.
Thời gian này, Trịnh Công Sơn còn viết cả truyện ngắn. Trong truyện, kẻ tình si có vẻ như dự cảm được cái kết không có hậu của cuộc tình mình đeo đuổi.
Tháng 3/1965, trong một lần trở lại Đà Lạt để thu âm bản Xin mặt trời ngủ yên, do Khánh Ly hát, nhạc sĩ họ Trịnh viết: “Bản này thu băng để xen vào vở kịch Quê hương chúng ta của Bửu Ý hôm nào sẽ trình diễn ở đài. Vở kịch là một độc thoại của một người con trai trên chuyến xe lửa băng qua những miền đất chiến tranh của quê hương này và kể về một tình yêu đã mất, người con gái chết trong bom lửa của thời cuộc”.
Và không khí của trận mưa đá chiều 21/3 năm ấy khiến thành phố như bị phong kín trong màn tuyết trắng. Còn chàng trai si tình thì lại đang phân vân trước một chọn lựa mới của cuộc đời – anh vừa hay tin mình có tên trong khóa 20 của Trường Bộ binh Thủ Đức.
Hè năm 1966, những đêm nhạc Trịnh đầu tiên với các Ca khúc da vàng mang tình tự dân tộc được cất lên trong không gian những trường học. Bắt đầu là sân Trường tư thục Việt Anh, sau đó là Viện Đại học Đà Lạt. Trịnh Công Sơn bấy giờ đã là một hiện tượng âm nhạc miền Nam.
“Dư âm” đọng mãi theo thời gian
Trịnh Công Sơn không chỉ là một hiện tượng âm nhạc của một thời dĩ vãng, mà người nhạc sĩ tài năng này còn là một hiện tượng âm nhạc của cả một thế hệ, thời đại Việt Nam, lan ra toàn thế giới và chảy mãi theo thời gian.
Những ca khúc của Trịnh Công Sơn với giai điệu mượt mà, sâu lắng, trữ tình, thấm đượm triết lý nhân sinh của ông vẫn cứ mới mẻ, giàu ý nghĩa giá trị sâu sắc, khiến bao trái tim yêu âm nhạc thổn thức, xuyến xao và dành tình cảm trân quý, ngưỡng mộ, da diết nhớ thương…
Đời Sống News
- Táo quân dịp Tết Nguyên đán 2021 có gì đặc sắc?
- Nhà bạn đã có những chú Tép cảnh thư giãn cực chất thế này chưa?
- Đàm Vĩnh Hưng hát live từ 4 giờ chiều với hoàng hôn Đà Lạt
- Đàm Vĩnh Hưng chọn Lululola Coffee+ làm Liveshow, vì sao?
- Tò mò về quán cà phê ở Đà Lạt 2 “Ông hoàng” nhạc Việt vừa check-in năm mới 2021
- Đời Sống News
